Przedwczesne dojrzewanie płciowe u dziewcząt

Dojrzewanie płciowe u dziewcząt najczęściej występuje pomiędzy 9 a 14 r.ż.
Obejmuje ono pojawienie się drugorzędowych i trzeciorzędowych cech płciowych, które rozpoczynają się od rozwoju gruczołów piersiowych. Potem następuje gwałtowny skok wzrostu i pojawia się pierwsza miesiączka co nie jest jeszcze równoznaczne z osiągnięciem płodności.

Przedwczesne dojrzewanie płciowe rozpoznaje się, jeżeli u dziewcząt jego objawy pojawiają się przed ukończeniem 8-go roku życia. Najczęściej pierwszym objawem dojrzewania u dziewcząt, dostrzeganym przez ginekologa czy endokrynologa, jest osiągnięcie stadium II rozwoju gruczołów piersiowych w skali Tannera.

W zależności od etiologii przedwczesne dojrzewanie płciowe dzieli się na:

I.Prawdziwe- GnRH zależne

Prawdziwe przedwczesne dojrzewanie płciowe ze względu na przyczyny dzieli się na:
  1. Powstające z powodu czynnościowych zaburzeń CSN
  2. Spowodowane strukturalnymi zmianami okolicy podwzgórzowo- przysadkowej
Za przedwczesne dojrzewanie płciowe- GnRH zależne odpowiada aktywacja osi podwzgórzowo- przysadkowo-jajnikowej.


II.Rzekome- GnRH niezależne

Jest spowodowane autonomicznym wydzielaniem hormonów płciowych przez nadnercza lub gonady lub egzogenną podażą hormonów. Ginekolodzy i Endokrynolodzy wyróżniają:
  1. Postać izoseksualną, gdy rozwój płciowy jest zgodny z płcią dziecka
  2. Postać heteroseksualną, gdy rozwój płciowy jest niezgodny z płcią dziecka

III. Łagodne warianty przedwczesnego dojrzewania płciowego

Przedwczesne dojrzewanie płciowe w postaci izolowanej występuje u ok. 15% dziewczynek. Etiopatogeneza tych postaci jest niejasna. Mają one charakter niepostępujący w przeciwieństwie do prawdziwego przedwczesnego dojrzewania płciowego, które wygazuje progresję objawów dojrzewania. Łagodne warianty stanowią 50% wszystkich przypadków przedwczesnego dojrzewania płciowego.

Należą do nich:
  1. Thelarche praecox - jest to najczęstsza postać przedwczesnego dojrzewania płciowego. Jest to izolowane powiększenie gruczołów sutkowych u dziewczynek w1 lub 2 roku życia, bez innych cech pokwitania.
  2. Adrenarche praecox - przejawia się niewielkimi zmianami skórnymi, zwiększoną aktywnością gruczołów potowych i łojowych, rzadziej przyspieszeniem wzrastania czy pojawieniem się owłosienia łonowego.
  3. Menarche praecox - oznacza pojawienie się krwawienia z dróg rodnych bez innych cech dojrzewania płciowego. Ta postać przedwczesnego dojrzewania płciowego jest bardzo rzadka.


Ginekolodzy i endokrynolodzy w większości przypadków przedwczesnego dojrzewania płciowego stawiają dobre rokowania.
PDP pochodzenia ośrodkowego w większości przypadków, szczególnie u dziewcząt ma podłoże czynnościowe. Niekiedy jednak może stanowić konsekwencje obecności zmian organicznych, a nawet być pierwsza manifestacją kliniczną. Tak więc diagnostyka PDP pochodzenia ośrodkowego powinna być podejmowana w każdym jego przypadku, niezależnie od wieku w jakim wystąpiło, tempa progresji objawów czy płci dziecka. Ryzyko organicznego podłoża jest szczególnie duże, jeśli pojawi się we wczesnym dzieciństwie, cechuje je szybki przebieg lub gdy współistnieje z innymi objawami klinicznymi.

Ze względu na inne podłoże i diametralnie inne leczenie zawsze należy wykluczyć istnienie postaci obwodowej przedwczesnego pokwitania. Postać obwodowa w przeciwieństwie do postaci centralnej praktycznie nigdy nie ma podłoża czynnościowego. Pod maską rzekomego dojrzewania płciowego mogą się kryć nowotwory nadnerczy, jajników czy wrodzony przerost nadnerczy.

Diagnostyka ginekologiczna i endokrynologiczna powinna być przeprowadzona jak najszybciej szczególnie u małych dzieci!

Wyniki leczenia są obecnie znacznie lepsze niż kiedyś. Stało się tak głównie z powodu wprowadzenia do leczenia agonistów GnRH o przedłużonym działaniu.
  • Kontakt

    Monika Bomersbach
    specjalista ginekolog położnik

    Adres
    30-043 Kraków
    ul. Biernackiego 3/1
    (przecznica z Kazimierza Wielkiego)

    E-mail: krakgin@wp.pl

     

    Rejestracja

    Telefon:
    501 223 778